การอ้างคำพูดของท่านอิบนุตัยมียะฮ์มาเป็นหลักฐานเรื่องทำเมาลิด

โดย อ.ปราโมทย์ ศรีอุทัย

ผมเห็นนักวิชาการหลายท่าน ได้อ้างคำพูดของท่านอิบนุตัยมียะฮ์มาเป็นหลักฐานเรื่องทำเมาลิด - ทั้งผู้ที่สนับสนุนให้ทำเมาลิดและผู้ที่คัดค้านการทำเมาลิด - โดยอ้างจาก "คำพูดเดียวกัน" ของท่านอิบนุตัยมียะฮ์มาเป็นหลักฐานยืนยันแนวคิดของตน ...
เพราะในคำพูดของท่าน มีทั้งกล่าวถึงผลบุญที่ผู้ทำเมาลิดจะได้รับ, มีทั้งกล่าวว่า การทำเมาลิดเป็นบิดอะฮ์ (ซึ่งมิใช่บิดอะฮ์หะสะนะฮ์แน่นอน) ...
จึงทำให้สงสัยว่า ตกลง ท่านอิบนุตัยมียะฮ์กล่าวอย่างนั้น เพื่อสนับสนุนหรือคัดค้านการทำเมาลิดกันแน่ ? ...
ผมขออธิบายเสริมนิดหนึ่งก่อนว่า เท่าที่ผมเคยอ่านคำแปลของทั้งสองฝ่ายที่ขัดแย้งกันแล้ว จะมีจุดหนึ่งที่สอดคล้องกัน คือ "แปลผิด" เหมือนกันตรงข้อความที่ว่า والله قد يثيبهم ..
เพราะทั้งสองฝ่ายจะแปลออกมาในลักษณะว่า .. "ซึ่งพระองค์อัลลอฮ์ ซ.บ. จะให้ผลบุญแก่พวกเขา" จนนำไปสู่ความเข้าใจว่า ท่านอิบนุตัยมียะฮ์รับรองว่า ผู้ทำเมาลิดจะได้รับผลบุญจากการทำเมาลิดแน่นอน ..
ขอเรียนว่า คำแปลอย่างนี้ ผิดหลักไวยากรณ์อาหรับครับ ..
เพราะคำว่า قد ในภาษาอาหรับ หากมันนำหน้าฟิอฺแอลมุฎอเรียะอฺอย่างในคำข้างต้นนี้ มันจะมีความหมาย للتقليل ...
เพราะฉะนั้น คำกล่าวข้างต้นของท่านจึงต้องแปลว่า "ซึ่งบางที พระองค์อัลลอฮ์ ซ.บ. อาจจะให้ผลบุญต่อพวกเขา" .. อย่างที่ผมแปลไปนั่นแหละครับ ...
คำพูดลักษณะนี้ เป็นเพียงการแบ่งรับแบ่งสู้ มิใช่ยืนยันครับ ...

ผมจึงขอนำเอาข้อเขียนของท่านที่เป็นตัวปัญหา - ทั้งหมด - พร้อมด้วยคำแปลของผมมาให้ท่านได้อ่านกัน แล้วกรุณาใช้ดุลยพินิจของท่านเอาเองว่า ท่านอิบนุตัยมียะฮ์ สนับสนุนหรือคัดค้านการทำเมาลิด ?? ...
ท่านอิบนุ ตัยมียะฮ์ (สิ้นชีวิตปี ฮ.ศ. 728) ได้กล่าวในหนังสือ “อิกติฎออุศ ศิรอฏิล มุสตะกีมฯ” เล่มที่ 2 หน้า 123 – 124 มีข้อความว่า .....
( وَكَذَلِكَ مَايُحْدِثُـهُ بَعْضُ النَّاسِ، إمَّا مُضَاهَاةً لِلنَّصَارَى فِيْ مِيْلاَدِ عِيْسَى عَلَيْهِ السَّلاَمُ، وَإمَّا مَحَبَّةً لِلنَّبِيِّ صَلَّى اللَّـهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَتَعْظِيْمًا، وَاللَّـهُ قَدْ يُثِيْبُهُمْ عَلَى هَذِهِ الْمَحَبَّةِ وَاْلإجْتِهَادِ، لاَ عَلَى الْبِدْعَـةِ مِنِ اتِّخَـاذِ مَوْلِدِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّـهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ عِيْدًا، مَعَ اخْتِلاَفِ النَّاسِ فِيْ مَوْلِدِهِ، فَإنَّ هَذَا لَمْ يَفْعَلْـهُ السَّلَفُ، مَعَ قِيَامِ الْمُقْتَضِيْ لَـهُ وَعَدَمِ الْمَانِعِ مِنْهُ، لَوْكَانَ خَيْرًا مَحْضًا أَوْرَاجِحًا لَكَانَ السَّلَفُ رَضِيَ اللَّـهُ عَنْهُمْ أَحَقَّ بِـهِ مِنَّا، فَإنَّـهُمْ كَانُوْا أَشَدَّ مَحَبَّةً لِرَسُوْلِ اللَّـهِ صَلَّى اللَّـهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَتَعْظِيْمًا لَـهُ مِنَّا، وَهُمْ عَلَى الْخَيْرِ أَحْرَصَ ....
وَإنَّمَا كَمَالُ مَحَبَّتِـهِ وَتَعْظِيْمِهِ فِيْ مُتَابَعَتِهِ وَطَاعَتِهِ وَاتِّبَاعِ أَمْرِهِ، وَإحْيَاءِ سُنَّتِهِ بَاطِنًاوَظَاهِرًا، وَنَشْرِمَابُعِثَ بِـهِ، وَالْجِهَادِ عَلَى ذَلِكَ بِالْقَلْبِ وَالْيَدِ واللِّسَانِ، فَإنَّ هَـذِهِ طَرِيْقَةُ السَّابِقِيْنَ اْلاَوَّلِيْنَ، مِنَ الْمُهَاجِرِيْنَ وَاْلاَنْصَارِ، وَالَّذِيْنَ اتَّبَعُوْهُـمْ بِإحْسَانٍ .....)

“และเฉกเช่นเดียวกับสิ่งที่กล่าวมานี้ ก็คือ สิ่งซึ่งประชาชนบางคนได้ริเริ่มขึ้นมาใหม่ ..ในมุมมองหนึ่ง ก็เป็นการเลียนแบบชาวคริสต์ในการจัดงานฉลองวันเกิดของท่านนบีย์อีซา อะลัยฮิสสลาม (วันคริสต์มาส), แต่ในอีกมุมมองหนึ่งก็เป็นการแสดงความรักและเทิดทูนต่อท่านนบีย์ ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิวะซัลลัม, ซึ่งบางที พระองค์อัลลอฮ์ ซ.บ. อาจจะให้ผลบุญต่อพวกเขาเพราะความรักและความทุ่มเทนี้บ้างก็ได้ ... แต่มิใช่ (พระองค์จะให้ผลบุญ) เพราะการทำบิดอะฮ์ ด้วยการยึดถือเอาวันเกิดของท่านนบีย์ ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิวะซัลลัม เป็นวันรื่นเริง, ทั้งๆที่พระชาชนก็ยังขัดแย้งกันอยู่เกี่ยวกับวันเกิดของท่าน, ทั้งนี้ เพราะการกระทำดังกล่าวนี้ บรรดาบรรพชนยุคแรกไม่เคยมีผู้ใดกระทำมาก่อนทั้งๆที่มีประเด็นส่งเสริมให้ทำ และไม่มีอุปสรรคอันใดเลย, สมมุติว่า หากการกระทำสิ่งนี้ เป็นเรื่องดีล้วนๆหรือมีน้ำหนักแห่งความดีอยู่บ้าง แน่นอนบรรพชนเหล่านั้น เหมาะสมที่สุดที่จะทำมันยิ่งกว่าพวกเรา,..ทั้งนี้ เนื่องจากพวกเขารักและเทิดทูนท่านนบีย์ ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิวะซัลลัม ยิ่งกว่าพวกเรา, ทั้งยังเป็นผู้ที่กระหายในเรื่องการทำสิ่งดีมากที่สุดด้วย ...
ความสมบูรณ์เพียบพร้อมในเรื่องความรักและการเทิดทูนท่านนบีย์ ศ็อลลัลลอฮุ อะลัยฮิวะซัลลัมนั้นมิใช่อื่นใด หากอยู่ที่การปฏิบัติตามท่าน, เชื่อฟังท่าน, กระทำตามคำสั่งของท่าน, ฟื้นฟูซุนนะฮ์ของท่าน ทั้งที่ลับและที่แจ้ง, เผยแผ่สารของท่าน, เสียสละเพื่อสิ่งเหล่านี้ทั้งใจ กาย และวาจา, เพราะสิ่งเหล่านี้ คือแนวทางของบรรดาบรรพชนยุคแรกๆ อันได้แก่ชาวมุฮาญิรีนและชาวอันศ็อรฺ, และบรรดาผู้ซึ่งปฏิบัติตามพวกท่านเหล่านั้นด้วยคุณธรรมความดี ......”

ท่านอิบนุ ตัยมียะฮ์ ได้กล่าวอุปมา-อุปมัย ไว้ในหนังสือ “อิกติฎออุศ ศิรอฏิล มุสตะกีมฯ” เล่มที่ 2 หน้า 124 เกี่ยวกับเรื่องนี้ไว้อย่างน่าฟังว่า .......
( وَإنَّمَـا هُمْ بِمَنْزِلَةِ مَنْ يُحَلِّي الْمِصْحَفَ وَلاَ يَقْرَأُ فِيْهِ، أَوْ يَقْرَأُ فِيْهِ وَلاَ يَتَّبِعُهُ، وَبِمَنْزِلَةِ مَنْ يُزَخْرِفُ الْمَسْجِدَ وَلاَ يُصَلَّى فِيْهِ، أَوْ يُصَلِّى فِيْهِ قَلِيْلاً .......... )
“และมันมิใช่อื่นใด นอกจากอุปมาพวกเขา --- ผู้ที่จัดงานเมาลิดฉลองวันเกิดให้ท่านนบีย์ฯเสียใหญ่โต แต่ไม่ปฏิบัติตามซุนนะฮ์ของท่าน --- ก็เสมือนดั่งผู้ที่ประดับประดาอัล-กุรฺอ่านเสียดูสวยงาม แต่ไม่เคยอ่านมัน, หรือเคยอ่านบ้าง แต่ก็ไม่เคยปฏิบัติตาม, ... และอุปมาเหมือนดั่งผู้ที่ตกแต่งมัสญิดจนดูเลิศหรู แต่ไม่เคยเข้าไปนมาซในมัสญิดนั้น, หรืออาจจะเคยเข้าไปนมาซบ้าง ก็แค่บางครั้งเท่านั้น ..........”